نوشتن درمصاف با فراموشی/ اسماعیل حسام مقدم

نوشتن درمصاف با فراموشی/ اسماعیل حسام مقدم

تاملی کوتاه بر کار نویسندگی

"بعضی آدمها اگر حذف فیزیکی هم بشوند، باز همیشه جریان خواهند داشت."

اثری از علیرضا درویش

"ملتها اینگونه نابود می شوند که نخست حافظه اشان را از آنها می دزدند، کتاب های اشان را تباه می کنند، دانش اشان را تباه می کنند و تاریخ اشان را نیز. و بعد کسی دیگر می آید و کتاب های دیگری می نویسد، و دانش و آموزش دیگری به آن ها می دهد و تاریخ دیگری را جعل می کند." (میلان کوندرا، کتاب خنده و فراموشی)

امر نوشتن و نویسندگی به طور اعم و نوشتن در فضای "انسانشناسی و فرهنگ" به طور اخص، همواره دغدغه و مسئولیتی را برای من برساخته تا گونه ای حافظه بلندمدت را در خود سامان ببخشم، حافظه ای برای رخدادها و چیزهای کوچکی که زیست روزمره ی ما را رقم می زند و می تواند به سادگی به فراموشی سپرده شود و این نادیده انگاری، آن قدر توان دارد تا انسان را در فراموشی ساختاری و بزرگتری در انقیاد کشد که هیچ راه رهایی برای اش متصور نباشد. این شانس و پیشامد به من داده شده تا درمصاف با فراموشی بنویسم و با امرنوشتن چیزی را یادآوری کنم؛ تا درمقابل سکوت و رضایت سوژه های منقاد، خود را درون ساحت نقد و انتقاد هویت ببخشم و ازهمین رو بشوم صدای آن ها که خاموش شده اند و آن ها که جهان قدرت، شانس یادآوری و اعتراض را از آنها دریغ کرده است. به زعم من در خشونت نمادین فرهنگ ایدئولوژیک، فضاهایی چون "انسانشناسی و فرهنگ" به مثابه ی جایی برای یادآوری، متذکرشدن و مقاومت دربرابر فراموشی، می توانند نقش حیاتی ای را ایفا نمایند(همانگونه که ایفا نموده است) و من در پیوند با این فضا همواره این نکته را درک نموده ام.

این نوشتار برای فراخوان سایت انسانشناسی و فرهنگ می باشد که درباره ششمین سالگرد فعالیت آن به نگارش درآمده است.